Böyrək dializ aparatı ilə müqayisə edilməyəcək üstünlüyə malikdir

La­zı­mi sə­viy­yə­də fəa­liy­yət gös­tər­mə­yən or­qan­la­rı­mı­zı əvəz edə bi­lə­cək sü­ni or­qan­lar və ci­haz­lar müa­sir tex­no­lo­gi­ya­nın ver­di­yi im­kan­lar­la tə­ba­bə­tin is­ti­fa­də­si­nə ve­ri­lib. Böy­rək­lər öz funk­si­ya­la­rı­nı iti­rən­də və ya hər han­sı bir mən­fi hal ya­ra­nan­da da bu­nun əvə­zi­nə or­qa­niz­min tə­miz­lə­mə sis­te­mi ki­mi fəa­liy­yət gös­tər­mə­li olan dia­liz aparatları işlənib hazırlanıb. Öl­çü­lə­ri böy­rək­lər­lə mü­qa­yi­sə edil­mə­yə­cək qə­dər bö­yük olan bu aparatlarda qan mü­əy­yən qur­ğu­lar­dan ke­çi­ri­lir və qan özü­nün tər­ki­bin­də­ki si­dik cöv­hə­ri, si­dik tur­şu­su ki­mi zə­rər­li mad­də­lər­dən və ar­tıq ma­ye­lər­dən tə­miz­lə­nir.

Bu ci­haz sa­də dif­fu­zi­ya (bir mad­də­nin qa­rı­şıq bir nis­bət­dən nis­bə­tən az qa­rı­şıq nis­bə­tə keç­mə­si) üsu­lu ilə iş­lə­yir. Ar­te­ri­ya­dan çı­xan bo­ru ilk ön­cə bir na­so­sa gə­lir. Bu na­sos qa­nı dia­liz aparatına vu­rur. Dia­liz ma­ye­si ok­si­gen­lə zən­gin­dir və duz kon­sen­tra­tı ba­xı­mın­dan da qan plaz­ma­sı ilə eynidir. Qan dia­liz ma­ye­si için­də olan dia­liz bo­ru­cuq­la­rın­dan ke­çi­ri­lir. Qa­nın tər­ki­bin­də­ki si­dik cöv­hə­ri ki­mi ar­tıq mad­də­lər dif­fu­zi­ya ilə dia­liz ma­ye­si­nə keç­di­yi hal­da erit­ro­sit və zülal ki­mi la­zım­lı mad­də­lər dia­liz bo­ru­cuq­la­rın­da qa­lır. Bu pro­ses za­ma­nı dia­liz ma­ye­si aparatın için­də xə­fif şə­kil­də çal­xa­la­nır. Bu­nun nə­ti­cə­sin­də qan­da­kı ar­tıq mad­də­lər tə­miz­lə­nir və qan ge­ri qay­ta­rı­la­caq və­ziy­yə­tə gə­ti­ri­lir. Əgər qa­nın qi­da­lan­dı­rıl­ma­sı­na eh­ti­yac olar­sa, dia­liz ma­ye­si­nə qlü­ko­za əla­və edi­lir və ye­nə də dif­fu­zi­ya üsu­lu ilə qa­na ke­çi­ri­lir. Tə­miz­lən­miş qan bo­ru vasitəsilə ve­na­ya ötürülür. Bü­tün bu pro­ses­lər za­ma­nı dia­liz ma­ye­si fa­si­lə­siz ola­raq tə­zə­lə­nir və hər də­fə də bə­dən tem­pe­ra­tu­ru­na uy­ğun şə­kil­də sax­la­nı­lır. Əks hal­da xəs­tə çox­lu miq­dar­da is­ti­lik itir­miş olar.

Bir dia­liz pro­se­si 4-6 sa­at çə­kir və dia­liz ma­ye­si bir ne­çə də­fə də­yiş­di­ri­lir. Bu pro­ses bir çox xəs­tə­yə həf­tə­də iki və ya üç də­fə tət­biq edi­lir. La­kin dia­liz heç bir şə­kil­də böy­rə­yin ye­ri­ni ver­mir. Ən güc­lü şə­kil­də iş­lə­yən tə­sir­li dia­liz aparatlarında da xəs­tə­nin hə­ya­tı yal­nız bir ne­çə il uza­dı­la bi­lir və ək­sər xəs­tə­lər bir müd­dət son­ra və­fat edir­lər.

İn­san or­qa­niz­min­də­ki hər şey ən mü­kəm­məl, ən ide­al şə­kil­də plan­laş­dı­rı­lıb. Tex­no­lo­gi­ya­dan is­ti­fa­də edil­mək­lə apa­rı­lan bü­tün təd­qi­qat­lar­da əsas məq­səd in­san or­qa­niz­min­də­ki la­yi­hə­nin bən­zə­ri­ni ha­zır­la­maq­dır. La­kin or­qa­niz­mi­miz­də ol­du­ğu ki­mi ki­çik na­hi­yə­lə­rə hə­min xü­su­siy­yət­lə­rə ma­lik olan tex­no­lo­gi­ya­nın yer­ləş­di­ril­mə­si müm­kün de­yil.

Al­la­h’ın in­san or­qa­niz­min­də ya­rat­dı­ğı sis­tem hər cə­hət­dən mi­sil­siz və mü­kəm­məl­dir. Hər bir in­sa­nın və­zi­fə­si bun­la­rı Al­la­h’ın bir ne­mə­ti ki­mi gö­rüb ya­şa­dı­ğı hər an üçün Al­la­h’a şükür et­mək­dir:

Han­sı da­ha üs­tün qu­ru­lu­şa ma­lik­dir: 5-10 sm-lik böy­rək yox­sa yük­sək tex­no­lo­gi­ya məh­su­lu olan dia­liz aparatı?

Böy­rək

Yal­nız 5-7 sm-lik bir sa­hə­ni tu­tur;

Heç bir şey hiss et­dir­mə­dən səs­siz­cə fəa­liy­yət gös­tə­rir;

Bü­tün hə­yat bo­yun­ca fa­si­lə­siz ola­raq, qay­ğı­ya eh­ti­yac duy­ma­dan fəa­liy­yət gös­tə­rir;

Qa­nın key­fiy­yə­ti­ni yox­la­yır, qan hü­cey­rə­lə­ri ha­zır­la­ma­ğı əmr edir;

Heç bir prob­lem ya­rat­ma­dan öz-özü­nə fəa­liy­yət gös­tə­rir;

Qa­nın tər­ki­bin­də­ki su­yun miq­da­rı­nı tən­zim­lə­yir, qan təz­yi­qi­nə nə­za­rət edir;

Qa­nı tə­miz­lə­yir, in­sa­nı sağ­lam və möh­kəm sax­la­yır;

Or­qa­niz­min eh­ti­yac­la­rı­na tam uy­ğun olan bir süz­gəc sis­te­mi­dir, üst-üs­tə 2.400.000 süz­gəc­dən iba­rət bu it­ti­faq həf­tə­nin 7 gü­nü­ 24 sa­at müd­də­tin­də fəa­liy­yət gös­tə­rir;

Fəa­liy­yət gös­tər­mək üçün xü­su­si ola­raq vaxt ayır­ma­ğa eh­ti­ya­cı yox­dur, bü­tün hə­yat bo­yun­ca fəa­liy­yə­ti­ni öz-özü­nə da­vam et­di­rir.

Dia­liz aparatı

Or­ta öl­çü­lü bir so­yu­du­cu boy­da­dır;

Elekt­rik­lə iş­lə­yir, gu­rul­tu­lu səs çı­xa­rır;

3-4 ilə köh­nə­lir və his­sə­lə­rə par­ça­la­nır;

Böy­rək fəa­liy­yət gös­tər­mə­di­yi üçün or­qa­nizm­də qan ha­zır­la­ya bil­məz. Xəs­tə qan­sız qal­dı­ğı üçün çox­lu qan nəq­li­nə eh­ti­ya­cı var;

Ste­ri­li­zə olun­muş xəs­tə­xa­na şə­rai­tin­də ix­ti­sas­lı hə­kim və tex­ni­ki iş­çi­lər tə­rə­fin­dən iş­lə­di­lir;

Bü­tün xəs­tə­lər qan təz­yi­qi yük­sək olan xəs­tə­lər­dir, on­lar bu aparata qo­şul­du­ğu za­man təz­yiq­lə­ri həd­din­dən ar­tıq aşa­ğı dü­şür;

Xəs­tə­nin nə­fə­si da­ra­lır, tit­rət­mə baş ve­rir, adi hal­lar­da və tez-tez qa­nax­ma olur, tez-tez əzə­lə qı­col­ma­la­rı baş ve­rir;

Bə­sit bir süz­gəc­dir. Qa­nı ko­bud şə­kil­də süz­dü­yü üçün xəs­tə müa­yi­nə olu­nur, aza­lan mad­də­lər pey­vənd­lə ye­ni­dən ve­ri­lir;

İn­sa­nı 3 gün­dən bir 5 sa­at müd­də­tin­də ya­ta­ğa düş­mə­yə məc­bur edir, hə­rə­kət et­mə­yə im­kan ver­mir.

Gö­rün­dü­yü ki­mi, böy­rək dia­liz aparatı ilə mü­qa­yi­sə edil­mə­yə­cək üs­tün­lü­yə ma­lik­dir.

Elə isə bu­nu dü­şü­nün: bir dia­liz aparatı tə­sa­düf­lə­rin nə­ticə­si ola bi­lər­mi? Yük­sək tex­no­lo­gi­ya­nın məh­su­lu olan bu aparatın öz-özü­nə ya­ran­dı­ğı­nı de­yən bir in­san­la qar­şı­laş­sa­nız, onun haq­qın­da nə dü­şü­nər­si­niz?

İn­di isə be­lə dü­şü­nək: bir dia­liz aparatı tə­sa­dü­fən ya­ran­ma­dı­ğı hal­da onun­la mü­qa­yi­sə edil­mə­yə­cək qə­dər üs­tün bir qu­ru­lu­şa ma­lik olan böy­rək tə­sa­dü­fən ya­ra­na bi­lər­mi?

Əl­bət­tə ki, ya­ra­na bil­məz. Böy­rək bü­tün bu xü­su­siy­yət­lə­ri ilə bir­lik­də üs­tün bir ağ­lın və qüv­və­nin nə­ti­cə­si­dir, hər şe­yi qü­sur­suz, mü­əy­yən bir ni­zam­da ya­ra­dan uca Al­la­h’ın əsər­lə­rin­dən bi­ri­dir.