Endryu Qliksonun (Andrew Glikson) rəhbərliyi ilə Avstraliya Milli Universitetinin əməkdaşları Avstraliyanın Kvinslend, Cənubi Avstraliya və Şimal Ərazi ştatlarının sərhədlərində geotermik aktivliyin planlı tədqiqatını aparmışlar. Bu məqsədlə 3 km dərinlikdə qazıntılar aparılarkən güclü zərbənin təsirindən şüşəyə çevrilmiş dağ süxurlarının izlərinə rast gəlmişlər.
Sonrakı tədqiqatlarda bu nahiyədə zərbənin təsirindən eni 190 km olan və 30 km dərinliyə qədər nüfuz etmiş iki kraterin mövcudluğu aşkara çıxarılmışdır.
Zərbənin təsir dairəsi ümumi olaraq 400 km təşkil edir. Bu da alimlər tərəfindən bəzi növ canlı növlərinin, o cümlədən dinozavrların kütləvi tələfinə səbəb olduğu hesab edilən Meksikanın Yukatan yarımadasına düşmüş asteroidin zərbəsindən yaranmış Çiksulub kraterindən azı 4 dəfə böyükdür.
Alimlər hesab edir ki, Avstraliyada bu krateri əmələ gətirmiş asteroid 10 km diametrə malik olmuşdur və yerə düşməmişdən qısa müddət əvvəl iki hissəyə parçalanmışdır. E.Qlikson “The Guardian”a belə bildirib: “Bu həmin zamanda yaşamış bir çox canlı növünün sonunu gətirə bilərdi. Toqquşma dövrünə uyğun gələn tələfolmanı müəyyən edə bilmədiyimizdən bu, bizim üçün sirrdir”. Asteroidin toqquşması ilə növlərin kütləvi tələfi arasındakı əlaqəni müəyyən etmək üçün isə ilk növbədə düşmə tarixi dəqiqləşdirilməlidir.
Qeyd edək ki, tədqiqatların nəticələri ətraflı olaraq “Tectonophysics” elmi jurnalında dərc edilmişdir.
Leave a Reply