“Klassik olaraq, “böyük partlayış” (Big Bang) nəzəriyyəsi, kainatın bütün parçalarının birdən genişlənməyə başladığını qəbul edir. Lakin kainatın bütün parçaları necə eyni anda genişlənməyə başlaya bilər? Əmri verən kimdir?” davamı »
»Kainat « Bölməsi üzrə arxiv
Dec 2016
Dec 2016
1920-ci illər, müasir astronomiyanın inkişafı baxımından çox mühüm illər idi. 1922-ci ildə rus fiziki Aleksandr Fridman, Eynşteynin ümumi nisbilik nəzəriyyəsinə görə kainatın sabit olmadığını və ən kiçik bir qarşılıqlı təsirin kainatın genişlənməsinə və ya daralmasına səbəb olacağını müəyyənləşdirdi. Fridmanın gətirdiyi çıxış yolunun əhəmiyyətini ilk görən insan isə, Belçikalı astronom Corc Lemetr (Georges Lemaître) oldu. davamı »
Dec 2016
1948-ci ildə Corc Qamov, (George Gamow) Corc Lemetrin (Georges Lemaître) hesablama işlərini genişləndirdi və böyük partlayışa bağlı olaraq yeni bir tezis irəli sürdü. Bu tezisə görə, kainat böyük partlayış nəticəsində meydana gəlibdirsə, kainatda bu partlayışdan gəlib çıxan müəyyən miqdarda radiasiya qalığı olmalıydı. Həmçinin bu radiasiya qalığı kainatın hər yerində bərabər miqdarda olmalıydı.
“Olması lazım gələn” bu dəlil çox keçmədən tapıldı. 1965-ci ildə Arno Penzias və Robert Uilson (Robert Wilson) adlı iki tədqiqatçı bu dalğaları kəşf etdilər. davamı »
Dec 2016
Yaradılış həqiqətinə edilən etirazlar və əsassızlığı
Buraya qədər araşdırdığımız kimi, böyük partlayışın kainatın yoxdan yaradıldığı mənasını verdiyi, yəni yaradılışı sübut etdiyi açıqdır. Bundan ötrü də, materialist fəlsəfəni mənimsəmiş astronom və fiziklər, bu həqiqətə qarşı çıxa bilmək üçün, bəzi alternativ izahlar gətirməyə çalışıblar. Bunlardan biri olan “stasionar kainat” nəzəriyyəsinə əvvəlki səhifələrdə toxunmuş və bu nəzəriyyənin əslində “kainatın yaradılması fikrindən fəlsəfi olaraq narahat olan” bəzi elm adamlarının ümidsiz səyi olduğunu ifadə etmişdik.
Materialistlərin gətirməyə çalışdıqları digər iki alternativ cavabsa, böyük partlayışı qəbul edən, lakin bunu yaradılış həqiqətindən başqa yolla izah etməyə çalışan modeldir. davamı »
Dec 2016
Qurandakı işarələr
Böyük partlayış modeli, insanların kainatı tanımasına kömək etməklə yanaşı, çox mühüm bir funksiya daha gerçəkləşdirmişdir. Əvvəlki səhifələrdə sözlərini nəql etdiyimiz, əvvəllər ateist olan lakin sonradan yaradılışı qəbul edən tanınmış filosof Antoni Flyunun (Anthony Flew) ifadəsiylə, böyük partlayışla birlikdə; “elm, dini mənbələr tərəfindən müdafiə olunan bir iddianı sübut etmişdir”. davamı »
Dec 2016
Ağılasığmaz hüdudlarıyla insan ağılının qavramaqda çətinlik çəkdiyi kainat yarandığı ilk andan etibarən həssas tarazlıq və nizam daxilində qüsursuz şəkildə varlığını davam etdirir. Bu nəhəng kainatın necə yarandığı, hara getdiyi, nizam və tarazlığı təmin edən qanunların necə çalışdığı bütün dövrlərdə insanları maraqlandırıb, düşündürüb və elə indi də belədir. Elm adamları bununla bağlı saysız araşdırmalar aparıb, xeyli tezis və nəzəriyyələr irəli sürüblər. davamı »
Dec 2016
XX əsrə daxil olanda astronomiya sahəsində çox böyük yeniliklər baş vermişdi. Öncə 1922-ci ildə rus fiziki Aleksandr Fridman kainatın sabit quruluşa sahib olmadığını aşkarladı. Eynşteynin ümumi nisbilik nəzəriyyəsinə əsaslanan Fridman hesabladı ki, ən kiçik bir təsirin kainatın genişlənməsinə, yaxud büzülməsinə səbəb ola bilər. Fridmanın hesablamalarının əhəmiyyətini dərk edən ilk şəxs isə Belçikanın ən tanınmış astronomlarından Corc Lemetr oldu. davamı »
Dec 2016
Kainatın böyük bir partlayış nəticəsində yaranmağa başlaması həqiqəti təsdiq olunandan sonra astrofiziklər bu istiqamətdə araşdırmalarını sürətləndirdilər. Corc Qamova görə, əgər kainat böyük partlayış ilə əmələ gəlibsə, onda kainatda bu partlayışdan qalan müəyyən miqdarda radiasiya olmalı və bu radiasiya kainatın hər tərəfinə bərabər paylanmalı idi. Bu fərziyyənin yayıldığı illərdə bütün elmi tapıntılar böyük partlayışı təsdiqləyəcək şəkildə ard-arda sıralanırdı. davamı »
Nov 2014
Yer planeti, bildiyimiz kimi, Günəş sisteminin bir parçasıdır. Günəş sistemi isə qüsursuz planın və mükəmməl tarazlıqların olduğu bir məkandır. Günəşin diametri Yerin diametrinin 103 misli qədərdir. Bunu bir bənzətmə ilə açıqlayaq: Əgər diametri 12.200 km olan Yeri bir üzüm çəyirdəyi böyüklüyünə gətirsək, Günəş də bildiyimiz futbol topunun iki misli qədər böyüklükdə dairəvi bir kürə halına gələr. Əsl maraq doğuran şey aradakı məsafədir.
Gerçəklərə uyğun bir model qurmağımız üçün üzüm çəyirdəyi böyüklüyündəki Yer ilə top böyüklüyündəki Günəşin arasını təxminən 280 metr etməliyik. Günəş sisteminin xaricində olan planetləri isə kilometrlərlə kənara daşımağımız lazım olacaq. davamı »
Nov 2013
Tayfun, qasırğa kimi atmosfer hadisələri tez-tez rast gəlinən təbii fəlakətlərdəndir. Bu hadisələr zamanı əmələ gələn küləklər bəzən evləri, binaları, taxta komaları, ağacları, elektrik dirəklərini və isanları sovuracaq qədər güclü olur.
Qasırğa dünyadakı ən təhlükəli və dağıdıcı küləklərdəndir. Atlantik okeanının şimalında iyun-oktyabr aylarında, cənubunda isə sentyabr ayında baş verən bu küləklər tropik dənizlərin isti suları üzərində meydana gəlir. Qasırğaların əmələ gəlmə mexanizmi və təsirləri isə Allah’ın sonsuz gücünü və insanların bu güc qarşısındakı acizliklərini bir daha göstərir.
Qasırğalar necə əmələ gəlir?
Allah qasırğaların əmələ gəlməsi üçün bir çox fərqli amili birləşdirir. Qasırğalar həmişə tropik iqlim qurşağının keçdiyi okeanlarda meydana gəlir. Çünki qasırğalar temperaturla işləyən dəzgaha bənzəyir. Onlar əmələ gələrkən suyun üzərindəki isti və rütubətli hava yüksəlməyə başlayır. Bu zaman tropik isti havanı kiçik bir bölgəyə sıxışdırır. Bu ilıq hava yüksəldikcə içindəki su buxarı da sıxlaşaraq fırtına buludları və yağış damlaları əmələ gətirir. Sıxlaşma gizli kondensasiya temperaturu adlanan istilik əmələ gətirir. Bu gizli temperatur yuxarıdakı havanı isidir və yüksəlməsinə səbəb olur. davamı »